 |
ณ ประเทศอังกฤษ |
|
|
| เมื่อเสด็จถึงประเทศอังกฤษแล้ว ทรงมีที่ประทับถาวรแห่งแรกอยู่ ณ ตำบล แฟร์ฮิลล์ แคว้นแคมเบอร์ลีย์ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระมหา กรุณาแนะนำว่าเป็นสถานที่ร่มรื่น อากาศดี เหมาะแก่การฟื้นฟูพระพลานามัย |
|
| พระนางเจ้าสุวัทนาฯ ทรงจัดการศึกษาของพระธิดาโดยจัดหาพระอาจารย์ มาถวายพระอักษรภาษาอังกฤษและเปียโนต่อจากที่พระธิดาได้ทรงศึกษามาแล้ว ในกรุงเทพมหานคร ส่วนพระนางเจ้าสุวัทนาฯ ทรงเรียนภาษาอังกฤษ กระทั่ง ทรงสามารถอ่าน เขียน และรับสั่งได้ดีมาก |
|
| ขณะประทับในประเทศอังกฤษย่างเข้าปีที่สอง ได้เริ่มเกิดความไม่สงบ ขึ้นในยุโรปบางประเทศ จนกลายเป็นสงครามโลกครั้งที่ ๒ ประเทศอังกฤษ ถูกกองทัพอากาศเยอรมันโจมตีอย่างรุนแรงทั้งสองพระองค์ต้องทรงย้ายที่ ประทับหลายแห่ง ทรงประสบปัญหาขาดแคลนเครื่องอุปโภคบริโภคตลอดจน ด้านการเงิน แต่กระนั้นพระนางเจ้าสุวัทนาฯ ก็ยังทรงบำเพ็ญประโยชน์แก ่ส่วนรวม เช่น ทรงช่วยเหลือกิจการสภากาชาดอังกฤษทรงม้วนผ้าพันแผล และถักเครื่องกันหนาวประทานแก่ทหารผู้ปฏิบัติหน้าที่ตามหน่วยรบ เป็นต้น กระทั่งสภากาชาดอังกฤษได้ขอประทานถวายเกียรติบัตรประกาศพระกิตติคุณ |
|
| พระนางเจ้าสุวัทนาฯ ต้องทรงประสบกับความยากลำบากนานาประการ โดยเฉพาะในยามเศรษฐกิจฝืดเคืองอันเนื่องมาจากภาวะสงคราม และรัฐบาลไทย ในสมัยนั้นไม่อาจจัดสรรเงินถวายสำหรับพระบรมวงศานุวงศ์ อีกทั้งการจัดส่ง เงินส่วนพระองค์ไปถวายก็ทำได้ด้วยความยากลำบากและไม่สม่ำเสมอ จึงทรง ประหยัดค่าใช้จ่ายต่างๆ รวมทั้งทรงลงมือทำงานบ้านเองเพื่อลดค่าใช้จ่ายในการ จ้างข้าหลวงชาวต่างประเทศ แต่กระนั้นก็ทรงพระอุตสาหะศึกษาหนทางที่ จะหารายได้มาจุนเจือจนทรงผ่านพ้นวิกฤตการณ์เหล่านั้นมาได้ด้วยดี แม้ในระยะ หลังเมื่อเหตุการณ์ผันผวนต่างๆ เข้าสู่สภาวะปรกติแล้ว เงินรายได้จากทรัพย์สิน ส่วนพระองค์ที่จัดส่งไปถวายจากประเทศไทยคงมีพอเพียงแค่เป็นค่าใช้จ่าย ประจำในการดำรงพระชนมชีพเท่านั้นจึงเป็นที่ทราบกันดีในหมู่ข้าราชบริพาร ใกล้ชิดว่ารายจ่ายส่วนใหญ่ที่ทรงใช้จ่ายสำหรับผดุงพระเกียรติยศให้ดำรงอยู่ ได้อย่างสมพระเกียรตินั้นล้วนเป็นเงินที่ทรงได้มาจากการบริหารจัดการด้วย พระองค์เองทั้งสิ้น ทั้งนี้ด้วยทรงเรียนรู้วิธีการซื้อขายหุ้นตลอดจนการทำ ธุรกิจการซื้อขายอสังหาริมทรัพย์จากพระสหายชาวอังกฤษได้อย่างรวดเร็ว และทรงดำเนินการดังกล่าวได้อย่างชำนาญจนเป็นที่กล่าวขวัญกันว่าทรงเป็น สตรีไทยรายแรกๆ ในยุคนั้นที่เข้าใจและมีทักษะด้านการบริหารการเงินและ การจัดการทรัพย์สินได้เป็นอย่างดี และทุนทรัพย์ที่ทรงสะสมไว้นี้ ก็ได้ยัง ประโยชน์อำนวยความผาสุกแก่พระธิดามาจวบจนปัจจุบัน |
|
| ตลอดระยะเวลา ๒๒ ปีที่ประทับ ณ ประเทศอังกฤษ พระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี ในรัชกาลที่ ๖ได้ทรงรักษาพระเกียรติยศแห่งราชนารีใน พระบรมราชจักรีวงศ์ได้อย่างมั่นคง ข้าในพระองค์ที่ตามเสด็จไปจากประเทศไทย หรือผู้มีหน้าที่รับใช้อยู่บนตำหนักไม่ว่าจะเป็นที่ตำหนักแฟร์ฮิลล์ ตำหนักไบรตัน หรือตำหนักไดก์โรด ล้วนเป็นสตรี ทั้งสิ้น |
|
| พระนางเจ้าสุวัทนาฯ ได้ทรงอบรมพระธิดาให้มีพระอุปนิสัยอ่อนโยน มีพระเมตตาธรรม พระขันติธรรม มิให้ทรงลืมความเป็นไทยได้ทรงนำ เสด็จสมเด็จเจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดาฯ ไปเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี เป็นประจำ อีกทั้งทรงอบรมพระธิดาให้ทรงมีความละเอียด ถี่ถ้วน ทรงประหยัดทั้งเงินและเวลาไม่ให้เสียไปโดยเปล่าประโยชน์ |
|
| ยิ่งไปกว่านั้น ยังมีพระกรุณาต่อข้าราชการ และนักเรียนไทยในประเทศ อังกฤษ โดยได้ประทานพระวโรกาสให้เฝ้ารับประทานเลี้ยง ตลอดจนทรง จัดงานสังสรรค์ ณ ตำหนักที่ประทับในโอกาสพิเศษต่างๆ เช่น วันคล้าย วันประสูติของสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ วันคริสต์มาส เป็นต้น อนึ่งในการ ประทานเลี้ยงแต่ละครั้ง พระนางเจ้าสุวัทนาฯ จะทรงประกอบอาหารด้วย พระองค์เอง โดยเฉพาะอาหารฝรั่งทั้งคาวและหวานเป็นที่เลื่องลือว่า อาหารโดยฝีพระหัตถ์นั้นเอร็ดอร่อยยิ่งนักเมื่อทรงทำขนมเค้กก็โปรดที่จะ ทรงแต่งหน้าเค้กอย่างประณีตงดงามด้วยพระองค์เอง ทั้งนี้ ชาวไทยใน ประเทศอังกฤษในสมัยนั้นได้รับพระกรุณาธิคุณโปรดให้เข้าร่วมงานประทาน เลี้ยงอยู่เนืองๆ ยังความปลาบปลื้ม อบอุ่นใจ เป็นที่กล่าวขานถึงพระกรุณา ข้อนี้อยู่มิรู้ลืม |
|
| สงครามกินเวลาเกือบ ๕ ปี จึงยุติลง สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ในรัชกาลที่ ๗ ได้อัญเชิญพระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จ พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว กลับประเทศไทยเพื่อประดิษฐานไว้ ณที่อันควรแก่ พระบรมราชอิสริยยศร่วมกับสมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้าบน พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ตามที่รัฐบาลไทยขอพระราชทานกราบบังคมทูล พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ก็ทรงราชาภิเษกสมรส และผ่านพระราชพิธีบรมราชาภิเษก กอปรกับพระพลานามัยของ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ ก็พัฒนาดีขึ้นจนคงที่แล้วในพุทธศักราช ๒๔๙๓ พระนางเจ้าสุวัทนาฯ จึงทรงตัดสินพระทัยว่าควรเสด็จกลับมาประทับ ในประเทศไทย เพื่อฉลองพระเดชพระคุณและทำประโยชน์แก่ปวงชน ชาวไทย ดังนั้น ในพุทธศักราช ๒๕๐๐ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดาฯ และพระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี ในรัชกาลที่ ๖ จึงได้เสด็จนิวัตประเทศไทยเป็นครั้งแรกนับจากที่เสด็จ ไปประทับ ณ ประเทศอังกฤษนานร่วมสองทศทวรรษ |